Algemeen commentaar van het VN-Comité voor de Rechten van het Kind - Kinderrechte.nl (2023)

63%

Daling van het aantal aanvragen voor het kinderamnestieprogramma

50

niet-begeleide minderjarigen in immigratie/grensdetentie

Ervoor zorgen

In 2017 werden geen verblijfsvergunningen afgegeven aan ongehuwde kinderen die door hun bijzondere situatie buiten hun wil om niet zonder schuld konden terugkeren naar hun land van herkomst. De criteria lijken te streng.

In 2017 werden 40 kinderen, waaronder 10 alleenstaanden, gedeporteerd naar Afghanistan, terwijl dit land het afgelopen jaar veel gevaarlijker is geworden.

In 2017 werden 50 niet-begeleide minderjarigen vastgehouden. Een sterke stijging ten opzichte van 2016, toen 30 niet-begeleide kinderen werden vastgehouden, tegenover 10 in 2015. Geen enkel kind mag worden vastgehouden vanwege zijn immigratiestatus. Het VN-Comité voor de Rechten van het Kind heeft opgeroepen tot beëindiging van de detentie van migrantenkinderen, maar de Nederlandse regering werkt niet aan alternatieven voor detentie.

Het aantal clementieverzoeken voor kinderen is beduidend lager dan in 2016, toen 270 kinderen zich aanmeldden voor het programma. In 2017 meldden slechts 100 kinderen zich aan. Vanwege het hoge bouncepercentage wordt het schema bijna nooit gebruikt. Er is nog steeds geen oplossing voor kinderen die volledig gesetteld zijn in Nederland. Kinderen worden tijdens de asielprocedure nog steeds gedwongen te verhuizen, ondanks toezeggingen van de overheid om dit niet te doen.

Voortgang

In 2017 waren er meerdere positieve ontwikkelingen op het gebied van gezinshereniging. Het Europese Hof van Justitie oordeelde dat een buitenlandse ouder verblijfsrecht kan krijgen voor zijn Nederlandse kind. Positief is ook de aanpassing van het gezinsherenigingsbeleid voor Eritrese vluchtelingen: als officiële documenten ontbreken, worden andere documenten die de identiteit of verwantschap aantonen meegenomen.

De IND biedt ook een DNA-onderzoek vooraf aan. Deze beleidsaanpassing is een belangrijke stap voorwaarts.

En nu

Het beleid voor niet-begeleide minderjarigen moet dringend worden geëvalueerd. Worden de doelstellingen van dit beleid bereikt?

Er moet een einde komen aan de deportatie van kinderen naar Afghanistan.

De Nederlandse overheid moet alternatieven ontwikkelen voor detentie van vluchtelingenkinderen op basis van hun legale verblijfsstatus.

Het is belangrijk dat de vergeving van minderjarigen, die een lege mond blijft, opnieuw onder de loep wordt genomen. Kinderen zijn nog steeds onzeker.

Na de motie van vorig jaar om de hervestiging van kinderen in asielzoekerscentra stop te zetten, moet het beleid worden aangepast.

Herfst-Helpdesk

Vijf jaar onzekerheid is meer dan genoeg

Een 16-jarig meisje belt de hulplijn van Children's Defence for Children's Rights. Het meisje zegt dat ze met haar ouders naar Nederland is weggelopen toen ze zeven jaar oud was. Het gezin komt uit Afghanistan en woont al negen jaar in Nederland. Ze hebben nog steeds geen verblijfsvergunning.

Het meisje zegt dat ze hier haar leven heeft opgebouwd: ze gaat naar school, gaat sporten, heeft vrienden en voelt zich Nederlands. Het vrijstellingsverzoek van het kind werd afgewezen omdat de ouders van het meisje niet meewerkten toen ze het land verliet.

De Nederlandse regering wil het meisje en haar ouders terugsturen naar Afghanistan omdat het land veilig genoeg wordt geacht. Het tegenovergestelde is echter het geval. Bloedige bomaanslagen en ernstige schendingen van mensen- en kinderrechten zijn aan de orde van de dag. Bovendien blijkt uit wetenschappelijk onderzoek dat de ontwikkeling van kinderen wordt geschaad als ze na vijf jaar verblijf gedwongen worden terug te keren naar hun land van herkomst. Het wordt tijd dat de overheid luistert naar de stem van de gewortelde kinderen, vijf jaar onzekerheid is meer dan genoeg

21.440

kinderen in pleeggezinnen

8%

Stijging van het aantal kinderen in gesloten jeugdhuizen

Ervoor zorgen

In 2017 zagen we dat niet alle kinderen de zorg krijgen die ze nodig hebben.

De hulpvraag van jongeren groeit en er is geen overzicht van wachtlijsten. Dit is al jaren aan de gang en er is nog steeds geen oplossing ondanks de toezegging van VWS-minister De Jonge om het wachtlijstprobleem te onderzoeken en oplossingen te vinden.

Er is een groot verschil tussen het welzijn van jongeren in verschillende gemeenten. De ondersteuning die gemeenten bieden is niet up-to-date. Er zijn wachttijden en wachtlijsten. Er is geen sturing vanuit de rijksoverheid, die neemt geen enkele verantwoordelijkheid voor het systeem.

Het aantal kinderen onder de 18 jaar in gesloten jeugdinrichtingen is de afgelopen jaren gestegen tot een zorgwekkend record van 2.710 kinderen in gesloten jeugdinrichtingen in 2017. Zorgwekkend omdat plaatsing in een jeugdgevangenis een laatste redmiddel moet zijn.

Ook zijn er belangrijke verschillen tussen regels en wettelijke waarborgen als het gaat om plaatsing van kinderen in een jeugdinrichting, een jeugdpsychiatrisch centrum of een gesloten jeugdinrichting. Harmonisatie van deze regelgeving staat al jaren op de agenda, maar komt langzaam op gang.

Voortgang

Met de uitvoering van het actieprogramma “Zorg voor de Jeugd” lijkt er een verbetering te zijn opgetreden. Dit programma stelt dat kinderen en gezinnen beter toegang moeten krijgen tot de juiste hulp. We zullen de hier aangegane toezeggingen nauwlettend volgen.

En nu

Alle kinderen in Nederland moeten gelijke toegang hebben tot kinderopvang en alle kinderen moeten de juiste en passende zorg krijgen.

Het aantal kinderen in gesloten instellingen moet omlaag.

Herfst-Helpdesk

Passende hulp overal in Nederland

Een vertrouwenspersoon van een instelling neemt contact op met de Helpdesk van Defensie voor de Rechten van het Kind. Hij maakt zich zorgen over de vijftienjarige Debby. Ze zit op een afgesloten plek van de instelling. Debby werd voor haar eigen veiligheid in de gevangenis geplaatst nadat ze het slachtoffer was geworden van een minnaar en bedreigd door een familielid.

De trajectbegeleidster en Debby zoeken een geschikte plek waar ze deskundige hulp kan krijgen en waar ze veilig is. Deze opvang bevindt zich in een andere gemeenschap aan de andere kant van het land. Het probleem is dat Debby's gemeenschap de hulp in dit asiel niet heeft gekocht en het niet voor haar wil doen. Hierdoor moet Debby nog eens zes maanden in de gesloten inrichting doorbrengen zonder adequate hulp te krijgen.

UNICEF Nederland en Defence for Children vinden dat alle kinderen gelijke toegang moeten hebben tot kinderopvang, ongeacht de gemeenschap waarin ze leven.

24%

meer Verdwijningen van minderjarigen bij de opvang van buitenlanders

54%

meer meldingen van afbeeldingen van kindermisbruik online

Ervoor zorgen

De uitbuiting van kinderen is een ernstige schending van hun rechten. De exacte omvang is niet bekend, maar er zijn zorgwekkende signalen op verschillende gebieden.

Sinds 2012 is het aantal meldingen van kinderporno met 800% gestegen. Ondanks deze stijging zijn er geen rechercheurs bijgekomen.

In 2017 verdwenen 360 alleenstaande minderjarige asielzoekers met onbekende bestemming uit de opvang. Dit is veel, veel meer dan ooit. Deze jongeren moeten illegaal zien te overleven en lopen daardoor het risico in een uitbuitingssituatie terecht te komen.

Voortgang

De belangrijkste ontwikkeling is de toezegging van het ministerie van Justitie en Veiligheid om, na jarenlang lobbyen bij Defence for Children en UNICEF Nederland, te onderzoeken hoe het verblijfsregime voor minderjarige slachtoffers van mensenhandel kindvriendelijker kan worden gemaakt.

Positief is dat het ministerie van Justitie en Veiligheid in gesprek is met website-exploitanten om advertenties van minderjarige prostituees snel te verwijderen van door de politie ontdekte websites.

En nu

Er moet worden onderzocht hoe de verdwijning van minderjarige asielzoekers kan worden voorkomen.

Er moet een goede samenwerking zijn tussen politie, jeugdbeschermingsdiensten en andere doorvoer- en bestemmingslanden om vermiste jongeren op te sporen. De strijd tegen de criminele uitbuiting van kinderen moet in alle regio's de aandacht krijgen van politie en sociale diensten.

Er is meer capaciteit nodig om kinderporno op internet op te sporen en te verwijderen. Adverteerders voor online prostituees zouden moeten worden verplicht advertenties voor minderjarigen uit te sluiten. Er moet worden bepaald of ze strafbaar zijn. Het is belangrijk dat middelbare scholen hun leerlingen meer voorlichting geven over internetveiligheid.

Herfst-Helpdesk

Preoccupatie met zwanger

Een jeugdrechtenactivist meldde begin 2018 dat er in Rotterdam een ​​groep Roemeense jongeren was opgepakt wegens winkeldiefstal. Er is ook een 14-jarig meisje. Het meisje liet aan Bureau Jeugdzorg weten dat ze naar Nederland was gekomen om te werken. Wat die baan precies inhoudt, kan ze niet zeggen. Er zijn zorgen over dit meisje dat om onduidelijke redenen met deze groep mannen naar Nederland is gekomen. Ze ziet bleek en is vier maanden zwanger.

Het meisje is ondergebracht in een wellnesscentrum voor jongeren. De moeder van het meisje is in Roemenië. Hij wil dat het meisje terugkeert naar haar oom, een van de arrestanten. De jeugdbeschermingsfunctionaris is het daar niet mee eens. De moeder moet het meisje zelf komen halen. Na drie dagen wordt de oom van het meisje vrijgelaten. Het meisje verdwijnt nog diezelfde nacht uit de instelling. Defence for Children adviseert om de Roemeense kinderbeschermingsautoriteiten te informeren, zodat zij kunnen controleren of het meisje veilig is teruggekeerd en welke hulp ze nodig heeft.

2.206

OM schikkingen in gevallen van aanranding en misbruik

820

geregistreerde misdaden van seksueel misbruik van minderjarigen

Ervoor zorgen

Naar schatting zijn in Nederland jaarlijks 119.000 kinderen het slachtoffer van kindermishandeling. Om deze kinderen hulp te kunnen bieden, moet er voldoende capaciteit en kwaliteit zijn in de hulporganisaties en dat is nu nog te weinig. Misbruikte kinderen hebben tegenwoordig te maken met lange wachtlijsten en ontoereikende en ongepaste zorg.

Door de decentralisatie van het jeugdbeleid zijn mishandelde kinderen afhankelijk van wat gemeenten wel en niet voor hen kunnen doen. Dat is verontrustend, want als het gaat om het voorkomen en aanpakken van kindermishandeling, maakt het niet uit of je als kind in wijk X of wijk Y woonde.

Voortgang

De overheid heeft de afgelopen jaren extra ingezet op het verhogen van de opsporingsgraad, zodat meer slachtoffers van kindermishandeling in beeld worden gebracht. Dit is een positieve ontwikkeling. Daarnaast verklaarde de minister de strijd tegen kindermishandeling tot absolute prioriteit. Er zijn nieuwe regels voor minderjarige slachtoffers die hen een betere bescherming bieden in het strafproces.

En nu

Meer landelijke regie, meer capaciteit en een betere kwaliteit van zorg zijn nodig, zodat kinderen in heel Nederland op het juiste moment kunnen rekenen op goede zorg en de veiligheid van deze kinderen op de lange termijn is gewaarborgd.

Centraal gecontroleerde gegevensverzameling en beleidsrapportage zijn nodig om het beheer van kindermishandeling te monitoren en te verbeteren.

Ervaring met kindermishandeling is nodig in sociale wijkteams en jeugd- en gezinscentra.

Kinderen en jongeren moeten meer worden betrokken bij de strijd tegen kindermishandeling. Overleg met de kinderen zelf moet een integraal onderdeel van de hulpverlening zijn.

Alle minderjarige slachtoffers die betrokken zijn bij strafprocedures moeten op een kindvriendelijke manier worden ondervraagd en hun privacy moet beter worden beschermd.

Herfst-Helpdesk

Jonge slachtoffers van seksueel misbruik worden vaak onnodig bevraagd

Verhoord worden in een strafzaak voor seksueel misbruik is heel ingrijpend voor een kind. Een moeder belt de hulplijn voor kinderrechten van Defence for Children. Haar tienjarige dochter is het slachtoffer van seksueel misbruik en moet daarover getuigen in een strafzaak.

De moeder maakt zich zorgen om het welzijn van haar dochter, omdat de advocaat van de verdachte het hoger beroep van haar dochter opnieuw wil horen. Er zijn audiovisuele opnames van het eerste verhoor, uitgevoerd door een gespecialiseerde verhoorder in een kindvriendelijke verhoorstudio. De advocaat kan deze gegevens inzien. De moeder wil haar zoon niet opnieuw belasten met onnodige verhoren.

Defence for Children schrijft een kinderrechtenrapport over de zaak, waarin wordt benadrukt dat het belang van het kind voorop moet staan ​​en dat herhaalde interviews met seksueel misbruikte kinderen zeer voorzichtig moeten zijn. De advocaat

van de verdachte moet goed uitleggen wat de meerwaarde is van een nieuw verhoor en waarom het bekijken van de audiovisuele beelden niet voldoende is.

De Verdediging van het Kind ziet op basis van de beschikbare documenten geen aanleiding om het meisje opnieuw te verhoren. Het hof kwam in deze zaak tot dezelfde conclusie en oordeelde dat het meisje niet opnieuw verhoord zou worden. Deze zaak toont aan dat de positie van minderjarige slachtoffers in het strafproces voor verbetering vatbaar is.

26%

Daling van het aantal detenties van minderjarigen

30.369

Minderjarigen zijn al opgenomen in de DNA-databank voor strafzaken

Ervoor zorgen

De rechtssituatie van kinderen in het jeugdstrafrecht blijft een punt van zorg: die is, zeker in de beginfase van het strafproces, niet kindvriendelijk genoeg. Er zitten veel kinderen in politiecellen en niet alle minderjarige verdachten krijgen een gratis advocaat. Kinderen van 12 en 13 jaar zitten nog steeds in jeugdgevangenissen en kinderen van 16 en 17 jaar kunnen worden berecht volgens het volwassenenstrafrecht.

Veel mensen staan ​​vanwege een misdrijf gepleegd in hun jeugd geregistreerd in de DNA-databank voor strafrechtelijke vervolging.

De koppeling met maatregelen van jeugdwelzijn gaat niet ver genoeg. Door knelpunten in de jeugdzorg moeten kinderen die strafvervangende straffen krijgen soms lang wachten voordat ze die krijgen.

Herstelrecht, zoals strafrechtelijke bemiddeling en herstelconferenties, is niet voor alle minderjarigen toegankelijk.

Voortgang

Voor het eerst sinds jaren is het aantal kinderen dat door de politie wordt vastgehouden en in cellen wordt vastgehouden drastisch gedaald, van ruim 7.000 in 2016 naar iets meer dan 5.000 in 2017. Het aantal politieverhoren daalt al jaren, evenals het aantal kinderen opgesloten in jeugdgevangenissen. Dat is een halvering ten opzichte van vijf jaar geleden.

Om ervoor te zorgen dat minderjarigen zo min mogelijk worden vastgehouden en zich verder kunnen ontwikkelen, worden nieuwe vormen en alternatieven voor vrijheidsbeneming ontwikkeld.

En nu

Bij de modernisering van het wetboek van strafrecht en in de praktijk moet veel meer aandacht worden besteed aan een kindgerichte aanpak.

De minimumleeftijd voor strafrechtelijke aansprakelijkheid moet worden verhoogd. De leeftijd waarop kinderen in Nederland vervolgd kunnen worden is laag, namelijk 12 jaar. Net als bij de RSJ achten wij een verhoging tot minimaal 14 jaar wenselijk.

De privacy van verdachte en veroordeelde minderjarigen behoeft meer bescherming bij DNA-monsters en het gebruik van justitiële gegevens die voortkomen uit jeugdcriminaliteit.

De voorbehouden van Nederland bij het VN-Comité voor de Rechten van het Kind moeten worden ingetrokken. Zo is het voor minderjarige verdachten van lichte vergrijpen niet meer mogelijk om zonder advocaat naar de rechter te gaan, en ook voor 16- en 17-jarigen niet meer om te worden berecht volgens het volwassenenstrafrecht.

Herfst-Helpdesk

Het recht op een advocaat

De moeder van Toine (16) belt de kinderrechtenhelpdesk van Defence of the Child. Uw zoon is gearresteerd voor winkeldiefstal als medeplichtigheid. Hij mocht eerst naar huis en werd pas een dag later door de politie verhoord. Zijn vriend Paul, die ter plekke werd opgepakt en op het politiebureau moest blijven, werd dezelfde nacht verhoord. Hij had een piketadvocaat die de zaak eerder met hem had besproken en hem hielp tijdens het kruisverhoor. Toine, die een dag later voor verhoor naar het politiebureau moest, kreeg te horen dat hij wel een advocaat mee mocht nemen, maar dat hij of zijn ouders daarvoor zouden moeten betalen. Zijn moeder wil dat niet. Hij werkt, maar hij heeft bijna geen geld en wil geen geld uitgeven aan een advocaat. Zelf gaat ze naar het politieverhoor.

Toine gaat akkoord met een stopdeal. Hij zegt dan dat hij onder druk is gezet. Hij wilde dat het snel voorbij was en hij wilde niet voor de rechter komen, maar het had er niet veel mee te maken. Hij was in de winkel met zijn vriend Paulo, maar het was niet zijn idee om de spullen mee te nemen en hij had zelf niets gestolen.

Volgens de nieuwe EU-richtlijn 2016/800 hebben minderjarigen die verdacht worden van het plegen van een misdrijf recht op juridische bijstand voor en tijdens het politieverhoor en kunnen zij niet zonder. Wij vinden het belangrijk dat alle minderjarige verdachten die worden gehoord door politie, officier van justitie of rechter gelijke toegang hebben tot een kosteloze (oproepbare) advocaat.

Ervoor zorgen

Hoewel de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling in Caribisch Nederland een overheidsprioriteit is, zijn cijfers over jeugdzorg, kindermishandeling en jeugdreclassering niet beschikbaar.

Er zijn ook geen specifieke gegevens over kinderen op het gebied van migratie en uitbuiting. Hierdoor wordt de ernst van de situatie onvoldoende opgevangen en niet gemonitord.

Kinderen in Caribisch Nederland worden al geruime tijd onevenredig zwaar getroffen door armoede. Ze krijgen heel weinig te eten en niet genoeg geld voor goede kleren. Ze lopen ook een groter risico op verwaarlozing of huiselijk geweld.

Voortgang

Op de BES-eilanden zijn belangrijke politieke stappen gezet voor kinderen, zoals de aankondiging van de invoering van het jeugdrecht en de ondertekening van een bestuursakkoord huiselijk geweld en kindermishandeling. Voor de uitvoering van het akkoord is de komende jaren 4,5 miljoen euro beschikbaar.

Volgens de Inspectie Jeugdzorg is de kwaliteit van de opvang en begeleiding van jongeren op Bonaire verbeterd, al zijn er nog steeds zorgen over pleeggezinnen en wachtlijsten. Verbeteringen hierin worden besproken.

En nu

De ontwikkeling van een dataregistratiesysteem om het kinderwelzijn in Caribisch Nederland te monitoren zou bovenaan de agenda van de Nederlandse overheid moeten staan.

Nu de plannen voor het verbeteren van de kinderbescherming klaar zijn, is het tijd om ze in daden om te zetten. Hiervoor is dringend steun van de Nederlandse overheid nodig.

Zorg dat weggelopen kinderen goed beveiligd zijn. Het bestaansminimum voor Caribisch Nederland moet zo snel mogelijk worden vastgesteld, zodat de hoogte van de uitkeringen kan worden geverifieerd.

Aandacht tegen mensenhandel en mensensmokkel blijft voor Caribisch Nederland noodzakelijk. Professionals moeten worden opgeleid om kinderen te herkennen als slachtoffers van uitbuiting.